Jobless employed: Lý giải hiện tượng thất nghiệp ngay cả khi có công việc

Jobless employed là gì?

"Jobless employed" là một thuật ngữ dùng để chỉ những người có việc làm nhưng khả năng đóng góp, năng suất làm việc, hiệu quả công việc của những người này cho công việc là không đáng kể.

Họ đi làm không vì đam mê, sở thích hoặc mục tiêu mà chỉ làm để nhận lương. Cơ hội thăng tiến, phát triển bản thân hoặc tạo ra giá trị cho xã hội của họ cũng rất hạn chế. Họ chỉ là những “kẻ lười biếng” trong hệ thống, hầu như không có khả năng sáng tạo.

Nguyên nhân dẫn đến jobless employed

Giáo sư Joseph Fuller - giảng viên về quản trị tại Trường Kinh doanh Harvard cho biết hiện tượng trên được ghi nhận khá rộng rãi. Theo một báo cáo của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) năm 2020, có khoảng 22% số người lao động trên thế giới đang rơi vào tình trạng này. Tại Việt Nam, con số này lên đến 58% (theo một khảo sát của CareerBuilder năm 2019).

Theo quan sát và kinh nghiệm, giáo sư Joseph Fuller cho rằng có vô số lý do dẫn đến tình trạng trên. Một trong những nguyên nhân dễ nhận thấy nhất đó là nhiều người chọn công việc không phù hợp với sở trường, sở thích và mục tiêu của bản thân; không có kế hoạch nghề nghiệp rõ ràng, chỉ theo đuổi những công việc “nhàn hạ”, “dễ kiếm tiền”, “không đòi hỏi quá nhiều nỗ lực”.

Ngoài ra, có thể công việc mà họ đảm nhận trước đây, dù lớn hay nhỏ, hiện đang được công nghệ xử lý. Một trường hợp khác có thể nghĩ đến là những nhân sự này không nên được tuyển dụng từ đầu, hoặc họ đã được tuyển dụng quá sớm so với nhu cầu của công ty. Cũng không loại trừ khả năng họ làm việc rất nhanh, hoặc họ rất giỏi trong việc "lười biếng" một cách bí mật, thầm lặng.

Bên cạnh đó, còn một số lý do khác như: không cảm thấy phù hợp với văn hóa công ty; công việc không mang tính sáng tạo, chỉ lặp đi lặp lại nên không quá áp lực, không có cơ hội nâng cao kỹ năng hoặc cơ hội thăng tiến.

Hậu quả của jobless employed

Jobless employed không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân, mà còn đến tổ chức và xã hội. Dưới đây là một số hậu quả tiêu cực của jobless employed.

Đối với cá nhân: Mức độ hạnh phúc, sức khỏe tinh thần cũng như năng lực và đóng góp cho xã hội của người bị jobless employed rất thấp. Họ làm công việc này vì sợ thất nghiệp, không có tiền trang trải cuộc sống. Họ không biết mình đang làm gì và vì sao mình làm điều đó.

Đối với tổ chức: Những người trong tình trạng jobless employed sẽ khiến cho tổ chức, công ty không còn hoạt động hiệu quả, ảnh hưởng xấu đến uy tín và thương hiệu trong mắt khách hàng, đối tác và xã hội... Bởi họ không đặt trách nhiệm và sự sáng tạo vào công việc. Họ chỉ làm việc để cho xong nhiệm vụ, đồng thời cũng không có sự gắn kết. Mặt khác, họ cũng có thể gây ra những sai sót, lỗi lầm, tranh chấp trong công việc; dẫn đến tình trạng nghỉ việc hoặc nhảy việc thường xuyên. Điều này làm tăng chi phí đào tạo và thay thế nhân viên cho tổ chức.

Đối với xã hội: Jobless employed gây lãng phí nguồn lực nhân lực, làm giảm sức cạnh tranh của nền kinh tế. Những người bị jobless employed chỉ như những người tiêu dùng, không phải là những người sản xuất; không có sự sáng tạo, đổi mới, khởi nghiệp và phát triển; có thể góp phần gây ra các vấn đề xã hội như nghèo đói, bạo lực, tội phạm, bất bình đẳng, …

Cách đối phó với jobless employed

Để giải quyết với hiện tượng này, sự nỗ lực và hợp tác của cả cá nhân, tổ chức, xã hội là điều cần thiết.

Đối với cá nhân: Mỗi người cần nhận thức đúng đắn về công việc hiện tại của mình, liệu đây đã là công việc phù hợp với khả năng và đam mê của mình hay chưa? hay bản thân chỉ đang theo đuổi những công việc “hot”, “dễ kiếm tiền”. Nếu muốn từ bỏ công việc "nhàn hạ" hiện tại, bước tiếp theo, bạn cần chủ động nâng cao kỹ năng và trình độ chuyên môn; xây dựng kế hoạch phát triển bản thân và đặt ra mục tiêu cụ thể để có được sự tiến bộ và thành tựu trong công việc, đồng thời thích ứng với thị trường lao động thay đổi liên tục.

Một điều cực quan trọng mà mỗi người cần lưu ý đó là hãy tìm kiếm những niềm vui khác ngoài công việc. Điều này rất có ích đối với việc chăm sóc sức khỏe tinh thần của mỗi người.

Đối với tổ chức: Tổ chức cần tạo ra cơ hội thăng tiến cho nhân viên; biết lắng nghe và giải quyết những vấn đề, khó khăn của họ trong công việc; cải thiện chính sách nhân sự để thu hút và giữ chân nhân viên tài năng; tạo ra môi trường làm việc tích cực và sáng tạo để khuyến khích nhân viên phát huy khả năng của mình; đánh giá và ghi nhận công lao của nhân viên để tăng cường sự gắn kết và trách nhiệm trong công việc.

Đối với xã hội: nâng cao ý thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc có một công việc ý nghĩa; phát triển các dịch vụ hướng dẫn nghề nghiệp, dịch vụ tư vấn tâm lý cho những người đang gặp khó khăn trong công việc; thúc đẩy sự hợp tác và chia sẻ giữa các tổ chức và các cá nhân nhằm góp phần tạo ra những giá trị mới cho xã hội.

Nguồn: Tổng hợp